GMINA KOZIENICE - MUZEUM REGIONALNE IM. PROF. TOMASZA MIKOCKIEGO W KOZIENICACH
Początki muzealnictwa w Kozienicach sięgają lat 30-tych XX wieku. Wtedy właśnie, w pomieszczeniach byłego pałacu Stanisława Augusta Poniatowskiego wygospodarowano dwie izby, w których prezentowano eksponaty, głównie z zakresu zdobnictwa i sztuki ludowej obszaru Puszczy Kozienickiej. - „Pierwociny muzeum sięgają 1938 roku. Oficjalnie nie powołujemy się na tę tradycję, ponieważ nie zostało po niej żadnego śladu, ale właśnie w tym czasie inspektor szkolny Paweł Klimczuk zaczął gromadzić zbiory etnograficzne, przede wszystkim z terenu Puszczy Kozienickiej. Muzeum to mieściło się prawdopodobnie w łączniku pomiędzy głównym gmachem pałacu a jego prawą oficyną. Niestety zbiory, które podobno były ciekawe spłonęły wraz z pałacem we wrześniu 1939 roku. To był w zasadzie krótki epizod - historia muzeum nie nabrała tempa przed wojną, została przerwana i dlatego tak niewiele o tym wiadomo" - tak opisuje początki muzeum Krzysztof Reczek, od 1990 roku dyrektor Muzeum Regionalnego w Kozienicach.
Materiały dokumentujące działalność muzeum zaczęto katalogować i archiwizować dopiero od 1970 roku, kiedy Towarzystwo Miłośników Ziemi Kozienickiej powołało Muzeum Społeczne. Pierwszym kierownikiem tego muzeum był Jan Jasiński. Dzięki ofiarności mieszkańców, którzy przekazywali posiadane w domu, a interesujące z punktu widzenia muzeum rzeczy powstały zręby zbiorów. W 1984 roku muzeum stało się instytucją państwową i uzyskało siedzibę w lewej oficynie pałacu.
Podstawę zbiorów Muzeum Regionalnego w Kozienicach stanowią eksponaty o charakterze etnograficznym. W placówce zgromadzone zostały zbiory związane z Kozienicami, regionem i Puszczą Kozienicką oraz dokumentujące pracę mieszkańców. - „Nasze zbiory wynikają trochę z natury i ze specyfiku regionu. Jak wiadomo Kozienice były dotknięte bardzo dużymi zniszczeniami wojennymi, zarówno w trakcie I, jak i II wojny światowej tak, że nie zachowało się zbyt wiele pamiątek historycznych. Poza tym Kozienice nie były raczej miastem zbyt zasobnym, nie było tutaj bogatego mieszczaństwa, kamienic kapiących od bibelotów, przedmiotów zbytku i luksusów, które dzisiaj często są eksponatami muzealnymi. Mówię tutaj o rzemiośle artystycznym, o malarstwie. Takie rzeczy są u nas trudniej dostępne. Dlatego skupiliśmy się na zbiorach etnograficznych, na prezentacji kultury ludowej, bo właściwie Kozienice otoczone są Puszczą Kozienicką związaną też z terenem wiejskim, z pracą w lesie, z pracą rolniczą chłopów i ze wszelkimi zawodami związanymi z tym, co daje las albo ziemia. Stąd przewaga u nas zbiorów zaświadczających o dawnej kulturze wiejskiej, o folklorze. Niezależnie od tego posiadamy zbiory historyczne, z tym, że są to głównie dokumenty, fotografie i rękopisy. Staramy się ten dział historii w miarę możliwości rozbudowywać. Posiadamy też dosyć skromne, ale interesujące zbiory sztuki, malarstwa, grafiki, w tym naprawdę ciekawą kolekcję prac stworzonych przez Legionistów Józefa Piłsudskiego, które się często określa mianem sztuki Legionów Polskich" - mówi o swoich zbiorach dyrektor muzeum.
Kilka razy w roku w Muzeum Regionalnym w Kozienicach organizowane są wystawy czasowe – np. lokalnych artystów. Oprócz tego w placówce znajduje się kilka stałych wystaw, które co jakiś czas są modyfikowane. - „Nasze stałe wystawy związane są przede wszystkim z dawną kulturą ludową. Staramy się prezentować dawne zawody i rzemiosła, związane z lasem i Puszczą Kozienicką, z tym że modyfikujemy te wystawy. Unikamy sytuacji, żeby jakaś wystawa stała była u nas dłużej niż 3-4 lata. Dlatego raz będzie to wystawa prezentująca kołodziejstwo, innym razem stolarstwo, zawody związane z obróbką drewna czy tkactwo. Nie chcemy się ograniczyć do jednej stałej wystawy, tylko w ramach tematyki robimy kilkuletnie prezentacje poszczególnych dziedzin wytwórczości, dziedzin ludzkiej pracy" – w taki sposób Krzysztof Reczek opisuje wystawy stałe w kozienickim muzeum.
Muzeum Regionalne w Kozienicach jest czynne codziennie od wtorku do niedzieli, w godzinach od 9 do 16. We wtorki wstęp jest wolny.
Kontakt:
tel. 48 614-33-72, fax 48 614-35-75
www.muzeum-kozienice.pl
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
GMINA SIECIECHÓW - PRYWATNA IZBA HISTORYCZNO-REGIONALNA
W maju 2006 roku w Sieciechowie powstała prywatna Izba Historyczno-Regionalna. Jej założycielem jest Stefan Siek - historyk amator, jeden z mieszkańców tej miejscowości. Stefan Siek, syn Franciszka, urodził się w Sieciechowie w 1945 roku. Swoja wielką pasję, jaką jest historia odkrył w dzieciństwie. Już jako młody chłopiec zastanawiał się, jakie są dzieje miejscowości, w której żyje i mieszka. Jednak dopiero po przejściu na emeryturę znalazł czas na rozwijanie swoich zainteresowań.
Informacje na temat Sieciechowa, jego historii i zabytków Stefan Siek czerpał z wielu źródeł. Zaczął gromadzić różne książki, notatki i zapiski. Nieocenioną pomoc w tym zakresie otrzymał ze strony swoich dzieci – studentów historii i archeologii, które dostarczały mu dostępne na uczelniach materiały opisujące interesującą ojca miejscowość. Pan Stefan korzystał też ze starych map zgromadzonych w Archiwum Akt Dawnych w Radomiu. W ten właśnie sposób uzyskał wiedzę o randze, znaczeniu politycznym oraz roli, jaką Sieciechów odgrywał w dawnych latach. Swoje zbiory systematycznie uzupełniał, efektem tego jest dość pokaźna kolekcja dokumentów rejestrujących dzieje Sieciechowa.
Zgromadzone informacje pozwoliły panu Stefanowi rozpocząć wędrówki po terenie. Zaczął zbierać wszelkie przedmioty, szczątki, które mogły świadczyć o historii miejscowości. W ciągu dziesięciu lat jego zbiory bardzo się powiększyły. Aby nie zmarnować zgromadzonych przedmiotów, poświęconego czasu oraz przekazać wiedzę o historii Sieciechowa innym osobom Stefan Siek otworzył Izbę Historyczno-Regionalną: „W Sieciechowie nie było żadnego lokalu, więc wykorzystałem swoją mnożarkę służącą kiedyś do produkcji flanc pomidorów i ogórków. Zaadoptowałem pomieszczenie, a w gablotach umieściłem zgromadzone eksponaty. W taki sposób powstało moje małe muzeum" powiedział pan Stefan.
W Izbie Historyczno-Regionalnej można zobaczyć liczne pamiątki, mapy oraz fragmenty ceramiki pochodzące z różnych okresów historycznych. Sam właściciel tak opisuje swoje zbiory: - „W pierwszej gablocie umieściłem naczynia gliniane, skamieliny, osełki oraz fragmenty bali dębowych przykrytych przez Wisłę. W drugiej zgromadziłem materiały opisujące historię Sieciechowa. W swoich zbiorach mam też narzędzia i przedmioty służące dawnym mieszkańcom Sieciechowa w codziennym życiu tj. podkowy, noże, wagi i tasaki. Są też eksponaty z czasów obu wojen – fragmenty pocisków, łuski, skrzynie na amunicję, a także karabin, szablę i naboje. Na strychach u mnie i u mojej rodziny nagromadzone były rzeczy, które wykorzystywali nasi przodkowie. Szkoda mi było, żeby się to zniszczyło, więc właśnie w moim muzeum wyeksponowałem m.in. narzędzia służące do obróbki lnu – międlicę, cierlicę, szczotki, wrzeciono, kołowrotek, warsztat tkacki aż po wyroby już z konopi z lnu".
Izba Historyczno-Regionalna czynna jest przez siedem dni w tygodniu. Pan Stefan Siek bardzo chętnie pokazuje zainteresowanym swoje zbiory i z wielką pasją opowiada o historii i legendach związanych z Sieciechowem. Dotychczas Izbę odwiedziło już kilka wycieczek szkolnych. Ci, którzy chcieliby obejrzeć zbiory, mogą kontaktować się z właścicielem Izby pod numerami telefonów: 048 621 61 93 lub 0 503 740 308.
GMINA SIECIECHÓW – KLASZTOR BENEDYKTYNÓW W OPACTWIE
W Opactwie, małej miejscowości położonej w Gminie Sieciechów znajduje się, wpisany do rejestru zabytków dawny klasztor benedyktyński. Jest to najstarszy zabytek w powiecie kozienickim - perełka architektury baroku, na który składają się zachowane fragmenty budynków przyklasztornych oraz kościół.
Klasztor w Opactwie założyli Benedyktyni, którzy zostali sprowadzenie na ziemię sieciechowską przez Sieciecha aż z Prowansji z klasztoru Św. Idziego. Początkowo zakonnicy osadowieni byli w grodzie, a po zmianie koryta Wisły przenieśli się w pobliże zamku kazimierzowskiego, w miejsce gdzie do dziś zachowały się fragmenty klasztoru.
Budowa klasztoru trwała około trzydzieści lat. Początkowo pełnił on funkcję obronną.
W lewej części (patrząc od frontu) znajdował się dawniej pałac opaci, z którego do kościoła prowadził bezpośredni krużganek. Po prawej stronie umiejscowiony był przeorat (dzisiejsza plebania) i południowe skrzydło klasztoru, w którym znajdowały się cele zakonników, a także biblioteka, refektarz i inne pomieszczenia gospodarcze. W skrzydle wschodnim, którego fragmenty zachowały się do dziś usytuowane były kuchnie oraz inne urządzenia potrzebne do funkcjonowania klasztoru.
W swojej wieloletniej historii klasztor kilka razy był niszczony przez pożar lub złą gospodarkę budynkami. Dziś większość zabudowań jest poważnie uszkodzona. Część z nich rozebrano, a część znajduje się w ruinie stałej. Do chwili obecnej w całości zachował się piękny kościół, który nosi nazwę Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Został on wzniesiony w latach 1739-1748 przez opatów Józefa Kurdwanowskiego oraz Wawrzyńca Bułharewicza. Kościół w Opactwie zbudowano na planie krzyża. Jego ściany i sklepienia zdobi polichromia. Główny ołtarz przedstawia postacie świętych Benedykta i Scholastyki oraz Wniebowzięcie Matki Boskiej. W kopule namalowana została scena Adoracji Trójcy Świętej przez św. Benedykta, a w prezbiterium, nad otworami lóż widnieją namalowane przez Szymona Mańkowskiego portrety Bolesława Chrobrego i Sieciecha - fundatorów kościoła. W kościele zachowały się do dziś zabytkowe organy, a także bardzo rzadko spotykana chrzcielnica szafkowa. W podziemiach kościoła znajdują się krypty, w których spoczywają prochy blisko 280 zakonników.
W ostatnim czasie w kościele wykonane zostały prace związane z zabezpieczeniem dachu i fundamentów kościoła oraz z odprowadzeniem wód i położeniem chodnika. Zainteresowani zwiedzaniem kościoła w Opactwie mogą umawiać się z księdzem proboszczem pod numerami telefonów: (48) 621 60 04 lub 604 593 244.
GMINA GNIEWOSZÓW – SANKTUARIUM MARYJNE W WYSOKIM KOLE
Wysokie Koło to niewielka miejscowość położona na lewym brzegu Wisły, 2 km na południe od Gniewoszowa. Jest ona znana zarówno mieszkańcom powiatu kozienickiego, jak również pielgrzymom i turystom z całego kraju. Wszystko za sprawą kościoła, który się tam znajduje. Jest on określany mianem Sanktuarium Maryjnego – w tym miejscu, od ponad 300 lat czczony jest wizerunek Matki Bożej - Madonny z różą.
Kościół w Wysokim Kole, którego powstanie datuje się na lata 1637-1681, został wpisany do Krajowego Rejestru Zabytków. Budowę kościoła rozpoczął Stanisław Witowski - kasztelan sandomierski i starosta zwoleński. Prace kontynuował kanclerz koronny Jan Wielopolski. On też ufundował klasztor dla zakonników świętego Dominika, których sprowadził do Wysokiego Koła w roku 1682. Do dziś zachowało się południowe skrzydło klasztoru, obecnie mieści się w nim plebania. Sam kościół i klasztor to właśnie budowle związane z 200-letnią obecnością w tym miejscu ojców Dominikanów. O tym, iż przebywali oni w Wysokim Kole mogą świadczyć choćby ołtarze czy malowidła znajdujące się w świątyni, które prezentują postaci Św. Tomasza z Akwinu - założyciela Dominikanów oraz Św. Dominika.
Kościół w Wysokim Kole to trzynawowa świątynia w stylu wczesnobarokowym, zbudowana na planie prostokąta, którą wykonano z cegły palonej i kamienia wapiennego. Najbardziej znanym i wartościowym zabytkiem, jaki się w niej znajduje jest wizerunek Madonny z Dzieciątkiem Jezus na lewej ręce i różą w ręce prawej. Mieści się on w kaplicy, po prawej stronie prezbiterium, do której prowadzą 24-terakotowe schody. Obraz ten namalowany został farbami olejnymi na desce lipowej i podarowany kościołowi w 1684 roku przez Antoniego Bębnowskiego. Od koronacji, której 18 sierpnia 1974 roku dokonał Prymas Tysiąclecia ks. Kardynał Stefan Wyszyński obraz otoczony jest mosiężną blachą z koronami. Na co dzień zakrywa go malowidło przedstawiające Matkę Bożą z rozpostartym płaszczem opieki, pod którym chronią się przedstawiciele różnych stanów.
W kościele znajduje się zabytkowa, drewniana ambona w stylu barokowym z ozdobnym baldachimem, a także umieszczone w bocznych nawach cztery ołtarze. Ściany kościoła zdobią XVII i XVIII wieczne freski, które przedstawiają m.in. fundatorów i dobrodziejów Sanktuarium, a także opatów, którzy tu kiedyś żyli. Innym zabytkowym elementem tego kościoła jest również przedwojenny półokrągły chór, na którym znajdują się 16-głosowe organy wykonane w 1973 roku przez Józefa i Jerzego Wójcików z Garbatki-Letnisko. Do dziś zachowała się także XVIII wieczna komoda umieszczona w zakrystii, a także pochodząca z XVII wieku monstrancja gotycka, która jest używana w trakcie największych uroczystości.
W podziemiach kościoła, do których wchodzi się z nawy środkowej pochowani są zakonnicy. Nazwiska zmarłych umieszczone zostały w specjalnym, oprawionym w drewno dokumencie. Pierwszy zapis w tej księdze pochodzi z 1684 roku.
Przed wejściem do kościoła znajdują się dwie figurki. Ta, która przedstawia Chrystusa niosącego krzyż została wykonana w 1910 roku. Drugą, z wizerunkiem matki Bożej z Lourdes ufundowano w 250 rocznicę sprowadzenia do Wysokiego Koła obrazu. W pobliżu sanktuarium mieści się również tzw. plac pielgrzymi oraz słup milowy, inaczej zwany jagiełłowym, który liczy ponad 7 metrów wysokości.
W latach 90 XX wieku w świątyni wymienione zostały okna, zmodernizowano instalację elektryczną i nagłaśniającą, otynkowano elewacje zewnętrzne kościoła i plebanii. Wykonano poza tym konserwacje wszystkich ołtarzy i organów. Generalnego remontu wymaga dach kościoła.
Każdego roku Sanktuarium odwiedzają liczni pielgrzymi oraz turyści. Najwięcej osób przybywa do kościoła w okresie uroczystości odpustowych – 6 sierpnia (tzw. Odpust Regowski), 18 sierpnia w rocznicę koronacji obrazu (odpust chorych), 8 września (Narodzenie Matki Bożej Siewnej).
Kościół w Wysokim Kole jest dostępny dla pielgrzymów i turystów codziennie. Wszyscy, którzy chcą go zobaczyć mogą się wcześniej skontaktować z księdzem proboszczem pod numerem telefonu (48) 621 51 35.
GMINA KOZIENICE - STADNINA KONI W KOZIENICACH
Stadnina Koni w Kozienicach funkcjonuje ponad 90 lat. Jest to jedno z najbardziej charakterystycznych miejsc na terenie gminy i powiatu kozienickiego. Historia stadniny jest dość długa, w 1923 roku, na wniosek Towarzystwa Zachęty do Hodowli Koni rozpoczęto budowę nowej stadniny, którą zlokalizowano w centrum Polski, właśnie w Kozienicach. Jej budowę zakończono w 1924 roku. Wówczas to sprowadzono z Janowa Podlaskiego 2 ogiery i 50 klaczy.
Hodowane są tu konie pełnej krwi angielskiej, średnio przebywa w Stadninie 80 koni pełnej krwi, w tym 20 klaczy hodowlanych dających co roku przychówek.
Konie przeznaczone są do celów wyścigowych, sportowych i rekreacyjnych.
Pierwszym dyrektorem Stadniny był Ryszard Zoppi, kolejnymi dyrektorami byli:
Jerzy Sas Jaworski 1951 – 1991,
Józef Kempa 1991 – 2006,
Andrzej Zych 2006 – 2009,
Filip Sondij 2009 – 2012.
W 2012 roku nastąpiła prywatyzacja Stadniny, której właścicielem i pełniącym obecnie funkcję Prezesa jest Aleksander Kiljańczyk.
Praca hodowlana rozpoczyna się po powrocie klaczy z torów wyścigów konnych. Do hodowli wcielane są klacze o najlepszej karierze wyścigowej, poprawnym pokroju i dobrym zdrowiu. Hodowcom zależy na wysokiej płodności klaczy i wartości wyścigowej ich przychówku. Konie pełnej krwi angielskiej hodowane w Kozienicach wykazują również predyspozycje skokowe. Stadnina prowadzi stajnię treningową koni wyścigowych.
Stadnina Koni Kozienice oferuje „pensjonat" dla koni hodowlanych, sportowych i rekreacyjnych, dysponuje krytą ujeżdżalnią.
Przy Stadninie w roku 1951 z inicjatywy dyrektora Jerzego Sas Jaworskiego powstała sekcja Ludowego Zespołu Jeździeckiego, która przekształciła się w Klub Jeździecki „SKARB" przy Stadninie Koni Kozienice. Klub prowadzi naukę jazdy konnej dzieci i młodzieży oraz jazdy rekreacyjne. Tradycyjnie w okresie wakacji organizowany jest Kozienicki Festiwal Jeździecki dla wszystkich miłośników koni.
Stadnina Koni Kozienice Spółka z o. o.
ul. Wiślana 12
26-900 Kozienice
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. 48 614 23 33