GMINA GARBATKA-LETNISKO
Gmina Garbatka-Letnisko położona jest w południowo – zachodniej części powiatu kozienickiego oraz w południowej części województwa mazowieckiego. W strukturze organizacyjnej gminy zlokalizowanych jest 11 miejscowości, w tym 9 sołectw – Anielin, Bąkowiec, Bogucin, Brzustów, Garbatka-Letnisko, Garbatka Długa i Garbatka Nowa, Garbatka – Zbyczyn i Garbatka – Dziewiątka, Molendy i Ponikwa.
Gmina zajmuje obszar o powierzchni 74,01 km2, co stanowi 8,7% powierzchni powiatu kozienickiego. Użytki rolne zajmują łącznie powierzchnię 2 695 ha, z czego 2 311 ha grunty orne, sady zajmują 42 ha, łąki 266 ha, a pastwiska – 116 ha.
W gminie Garbatka – Letnisko znajduje się 362 gospodarstwa rolne (wg wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2010). Średnia powierzchnia gospodarstwa prowadzącego działalność rolniczą wynosi 5,33 ha i jest niższa od średniej powierzchni gospodarstwa w powiecie kozienickim (6,96 ha) oraz w województwie mazowieckim (8,3831 ha).
Na terenie gminy Garbatka – Letnisko przeważają gleby V i VI klasy bonitacyjnej. Większe kompleksy gleb klasy IV występują w południowo-środkowej części gminy i są to grunty rolne wytworzone z gleb pochodzenia organicznego: gleby torfowe i murszowe.
Ze względu na walory przyrodnicze i krajobrazowe gmina Garbatka – Letnisko jest gminą o charakterze turystycznym. Garbatka – Letnisko to jedna z najatrakcyjniejszych krajobrazowo i turystycznie miejscowości położonych na terenie Kozienickiego Parku Krajobrazowego. Ma wieloletnie tradycje, jako miejscowość letniskowa wykorzystująca cenne walory przyrodnicze Puszczy Kozienickiej, które obejmują połowę powierzchni całej gminy.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA GŁOWACZÓW
Gmina Głowaczów jest gminą wiejską, położoną w zachodniej części powiatu kozienickiego, w województwie mazowieckim. Wśród 7 gmin powiatu kozienickiego zajmuje 2 miejsce pod względem liczby ludności (7283 osoby) i powierzchni (20% obszaru powiatu). W skład gminy wchodzi 40 miejscowości, z czego 39 tworzy siedziby sołectw.
Powierzchnia gminy Głowaczów wynosi 18 584 ha, a użytki rolne zajmują 11 295 ha, w tym grunty orne 9 533 ha, co daje w sumie 65% powierzchni gminy. Lasy i grunty leśne zajmują 35 % powierzchni gminy. Powierzchnia lasów wynosi 6 598 ha, a powierzchnia gruntów zadrzewionych 109 ha.
Dominującym działem gospodarki na terenie naszej gminy jest rolnictwo, mimo, iż od wielu lat boryka się z problemami o różnym charakterze, między innymi z dużym rozdrobnieniem, a także przewagą gleb średnio lub mało przydatnych dla rolnictwa. Przeciętna powierzchnia gospodarstwa rolnego na terenie gminy Głowaczów wynosi 4,47 ha. W uprawach przeważają głównie zboża (żyto, pszenżyto, owies, mieszanki zbożowe, pszenica), rośliny okopowe i pastewne. Znaczną część zajmują również tereny łąk i pastwisk. Niektórzy rolnicy ukierunkowali swą działalność rolniczą na uprawę owoców miękkich: truskawek, malin oraz borówki amerykańskiej. W ostatnim czasie znacząco zwiększyła się również powierzchnia upraw sadowniczych. W miejscowości Leżenice powstał profesjonalny, ponad 50 ha sad jabłoniowy.
Podstawowymi gałęziami produkcji zwierzęcej jest bydło i trzoda chlewna. Odgrywają one znaczącą rolę w produkcji rolniczej gminy.
Rolnicy z terenu gminy Głowaczów skutecznie pozyskują środki z funduszy europejskich, przeznaczając je na modernizację gospodarstw, co poprawia ich konkurencyjność i zwiększa rentowność. Wprowadzają nowe rozwiązania i nowe strategie, aby jak najkorzystniej odbiło się to na prowadzonej przez nich działalności rolniczej.
Na przestrzeni ostatnich lat, zauważalny jest przyrost ekologicznych gospodarstw rolnych. Są to przede wszystkim uprawy owoców. Atutem gminy są duże możliwości intensyfikacji produkcji ekologicznej, rozwijanej równolegle z agroturystyką i ekoturystyką. Gospodarstwa te usytuowane są głównie na terenie miejscowości: Brzóza, Ursynów, Stanisławów, Głowaczów oraz Rogożek.
Atrakcyjne położenie gminy Głowaczów w dolinie rzeki Radomki i w otoczeniu dużych kompleksów leśnych (Puszczy Kozienickiej i Puszczy Stromieckiej), sprzyja powstawaniu na tym terenie działek rekreacyjnych. Na gości przybywających w tę okolicę czekają wygodne kwatery agroturystyczne, oferujące usługi noclegowe oraz gastronomiczne. Głównym walorem jest lokalna kuchnia, bogata w zdrową żywność pochodzącą z ekologicznych gospodarstw rolnych. Możemy tu posmakować miodów z tutejszych pasiek, kozich serów, tradycyjnych wędlin czy wielu rodzajów owoców i warzyw.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA GNIEWOSZÓW
Gmina Gniewoszów położona jest w powiecie kozienickim w południowo-wschodniej części województwa mazowieckiego i obejmuje obszar 8 429 ha, znaczna część powierzchni gminy położona jest w dolinie środkowej Wisły, a część w obszarze Równiny Radomskiej. W skład gminy wchodzi 19 miejscowości, a najstarszą z nich jest Oleksów.
Gmina Gniewoszów jest gminą typowo rolniczą ze względu na położenie, strukturę gospodarstw rolnych, a przede wszystkim na jakość gleb gruntów rolnych, dominują tu głównie gospodarstwa o areale około 10 ha. Rolników o większej powierzchni gospodarstw, tj. pow. 15 ha jest około 20 procent. Są to osoby, które ciągle modernizują swoje gospodarstwa wprowadzając nowe technologie i zwiększając powierzchnię upraw. Użytków rolnych jest 5 919 ha, uprawy trwałe zajmują 427 ha. Cała produkcja zbóż wynosi 2 626 ha, 450 ha ziemniaków, 120 ha kukurydzy, rzepak 70 ha, łubinu 200 ha, pastwisk 450 ha, łąk 304 ha.
Warzywa w gminie Gniewoszów uprawiane są w miejscowościach: Borek, Regów Stary, Oleksów oraz Zalesie na areale 310 ha, z czego ponad 100 ha stanowi uprawa kalafiora i brokuła. Ponadto w Zalesiu uprawiane są warzywa pod osłonami na areale około 10 ha, drzewa owocowe uprawiane są głównie w Borku, Oleksowie i Regowie Starym i zajmują 430 ha, z czego 350 ha stanowią jabłonie. W miejscowościach Markowola, Kolonia Markowola, Boguszówka, Wysokie Koło, Zdunków i Sarnów uprawiane są również truskawki, na powierzchni 160 ha.
Produkowane owoce i warzywa sprzedawane są na giełdach rolnych w Radomiu i Lublinie oraz trafiają do przetwórni poprzez pośredników skupujących produkty od rolników. Poza uprawą owoców i warzyw w miejscowościach o słabszych glebach rolnicy zajmują się produkcją żywca wieprzowego. Produkcja mleka na terenie gminy nie jest bardzo powszechna. Specjalizujących się w hodowli bydła mlecznego jest około 40 producentów, których stada liczą powyżej 20 sztuk. Rolnictwo stanowi jedno ze źródeł utrzymania mieszkańców.
Jednakże, ta sytuacja powoli ewoluuje, gdyż można na terenie gminy zaobserwować zmiany. Mieszkańcy zaczynają oprócz pracy w gospodarstwach rolniczych prowadzić własną działalność gospodarczą, bądź też podejmować pracę zarobkową w okolicznych miastach takich jak Dęblin, Puławy czy Kozienice, ponieważ na terenie gminy nie ma praktycznie żadnych zakładów przemysłowych.
W związku z powyższym formalnie na terenie gminy Gniewoszów jest ok. 1 800 gospodarstw rolnych, zaś tylko ok. 750 użytkowanych jest faktycznie.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA GRABÓW NAD PILICĄ
W gminie Grabów nad Pilicą użytki rolne zajmują łącznie powierzchnię 5 698 ha, z czego 3 644 ha to grunty pod zasiewami, sady zajmują 200 ha, łąki 1 006 ha, a pastwiska – 577 ha. Przeważającą klasą gruntów w gminie jest IV, V, VI.
W gminie Grabów nad Pilicą znajduje się 738 gospodarstw rolnych, z czego 727 prowadzi działalność rolniczą. Średnia powierzchnia gospodarstwa prowadzącego działalność rolniczą wynosi 8,05 ha i jest wyższa od średniej powierzchni gospodarstwa w powiecie kozienickim (7,09 ha), jednak już niższa niż w województwie mazowieckim (9,03 ha). Najwięcej jest gospodarstw o powierzchni pomiędzy 1 a 5 ha oraz pomiędzy 5 a 10 ha. Najmniej jest gospodarstw o powierzchni do 1 ha włącznie oraz gospodarstw o powierzchni pomiędzy 10 a 15 ha.
Gmina charakteryzuje się hodowlą bydła mlecznego, która jest największa w powiecie, nieliczne gospodarstwa hodują trzodę chlewną, w gminie znajduje się kilka większych stadnin koni zimnokrwistych oraz dobrze rozwijająca się stadnina koni arabskich.
Większość rolników uprawia zboża: żyto, owies i pszenicę oraz prowadzi plantację truskawek. Pozostałe drobne rolnictwo skupia się na sadownictwie uprawiając jabłonie, wiśnie i czereśnie oraz uprawie warzyw takich jak ziemniaki, papryka, pomidory, ogórki, bób, sałata, fasola. Teren gminy jest dobrym miejscem na pasieki dla pszczół, kilka gospodarstw zbiera miód.
W gminie zużywa się bardzo małą ilość nawozów wapniowych. Gmina Grabów nad Pilicą kładzie duży nacisk na wspieranie modernizacji istniejących gospodarstw rolnych, udzielanie pomocy doradczej i informacyjnej dla rolników aplikujących o fundusze strukturalne Unii Europejskiej oraz inne zewnętrzne źródła finansowania, pomocy rolnikom w pozyskiwaniu środków na rozwój gospodarstw ekologicznych, poprawie rentowności produkcji rolnej oraz pomocy w zbyciu produktów rolnych.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA KOZIENICE
Gmina Kozienice położona jest w południowo – wschodniej części województwa mazowieckiego i graniczy z gminami: Pionki, Magnuszew, Garbatka – Letnisko, Głowaczów i Sieciechów. Od wschodu przebiega granica naturalna na Wiśle i jest ona zarazem granicą województwa. Gminę przecinają dwie ważne drogi: z północy na południe Warszawa – Sandomierz i ze wschodu na zachód Radom – Puławy – Lublin. Miasto Kozienice nie posiada połączenia kolejowego z resztą kraju, do Elektrowni poprowadzone zostało pod kątem obsługi ruchu towarowego (dowóz węgla) odgałęzienie od linii Radom – Dęblin.
Gmina ma charakter rolniczo – przemysłowy. Znana jest przede wszystkim z jednej z największych w Polsce opalanej węglem kamiennym Elektrowni – ENEA Wytwarzanie Sp. z o. o. w Świerżach Górnych.
Grunty rolne leżą głównie w północno – wschodniej części gminy. Lasy, skupione w większych kompleksach leśnych (np. Puszcza Kozienicka), znajdują się głównie w południowo – zachodniej części gminy.
Gmina Kozienice to obszar o powierzchni 245,6 km2, z czego 235,15 km2 to powierzchnia gminy i 10,45 km2 powierzchnia miasta.
W granicach gminy znajduje się 40 miejscowości wiejskich w 36 sołectwach. Liczba ludności w gminie wynosi 30 070, w tym: w mieście – 17 652, a na terenie wiejskim – 12 418 (wg danych ewidencji ludności gminy Kozienice). Rolnictwo stanowi znaczący sektor w gospodarce gminy. Użytki rolne stanowią 47,7% powierzchni terenu, tj. 11 712 ha. Gmina dzieli się na dwie części, tzw. ”Górną” i „Powiśle”. Do terenu „Górnego” należy 15 wsi, występują tam grunty klasy V i VI, na których uprawiane jest żyto i owies (duża część gruntów na tym terenie jest nieuprawiana). „Powiśle” stanowi 21 wsi, gdzie występują gleby o dobrych klasach bonitacyjnych od I do IV, na których koncentruje się uprawa warzyw i pszenicy. Ilość gospodarstw rolnych w gminie wynosi około 2 660, średnia powierzchnia gospodarstwa to 5,5 ha. Teren gminy posiada duże tradycje w produkcji warzyw i owoców miękkich oraz hodowli trzody. W strukturze pogłowia dominuje trzoda chlewna (około 20 000 sztuk). Bydła jest około 2 500 sztuk. Większość gospodarstw uprawia zboża: żyto, pszenicę, owies i pszenżyto jak również wiele gospodarstw prowadzi plantacje truskawek. Struktura upraw przedstawia się następująco: zboża – 57%, okopowe – 19%, pastewne – 2%, pozostałe – 22% (warzywa).
Z punktu widzenia użytkowania ziemi będącego główną wypadkową warunków glebowych i geomograficznych na terenie gminy Kozienice zaznacza się wyraźna regionalizacja terenów predysponowanych do konkretnego sposobu użytkowania. Teren terasy zalewowej z przewagą mad posiada bardzo dobre warunki rolne do uprawy warzyw i owoców. Obszar leśny Równiny Kozienickiej występuje na słabszych glebach, głównie bielicoziemnych, gleby o średniej przydatności dla rolnictwa.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA MAGNUSZEW
Gmina Magnuszew jest typową gminą rolniczą. 75 % jej mieszkańców utrzymuje się z pracy w gospodarstwach rolnych. Przeważają małe rodzinne gospodarstwa o powierzchni od 2 do 10 ha. Średnia wielkość gospodarstwa w gminie wynosi 5 ha. Łączna liczba gospodarstw rolnych wynosi 1 940 i zajmuje powierzchnię 9 656 hektarów. Użytki rolne stanowią 65 % ogólnej powierzchni gminy.
Do głównych upraw można zaliczyć warzywa w gruncie, takie jak marchew, czerwone buraki, kapusta głowiasta i pekińska oraz pory. Pod osłonami i w tunelach foliowych uprawiane są pomidory, ogórki, papryka oraz rzodkiewka. Znaczną powierzchnię użytków rolnych stanowią sady, zwłaszcza jabłoniowe. Część sadów prowadzona jest nowocześnie z wyposażeniem systemów nawadniania, siatek gradowych i siatek ochronnych nakładanych na drzewa pestkowe oraz plantacje borówki amerykańskiej.
W gminie prowadzonych jest kilkadziesiąt gospodarstw zajmujących się hodowlą trzody chlewnej, bydła opasowego i mlecznego oraz koni. Większość gospodarstw rolnych wyposażona jest w nowoczesny sprzęt do uprawy roślin i gospodarcze budynki specjalistyczne.
Poziom życia mieszkańców utrzymujących się z rolnictwa jest dobry, przede wszystkim dzięki prowadzonej intensywnej i wielokierunkowej produkcji.
Na terenie gminy działają dwa zakłady przetwórstwa owocowo – warzywnego w Mniszewie: MULIT-SMAK i WITAMINA oraz trzy grupy producenckie zajmujące się przede wszystkim handlem owocami. Rolnicy dokonują sprzedaży płodów rolnych na giełdach rolniczych głównie poza gminą. Na terenie gminy działa sezonowa giełda truskawkowa, która cieszy się coraz większą popularnością. W niedalekiej perspektywie w Magnuszewie jest planowana budowa nowoczesnej giełdy rolniczej.
stan na dzień: 21.08.2017 r.
GMINA SIECIECHÓW
Gmina Sieciechów jest gminą typowo rolniczą. Znajduje się tu ponad 1300 gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 1 ha, których struktura przedstawia się następująco: do 2 ha – 564 (42,4%), od 2 – 5 ha – 345 (25,9%), 5 – 10 ha – 305 (22,9%), powyżej 10 ha – 115 (8,8%). Średnio powierzchnia gospodarstwa rolnego w gminie wynosi 3,03 ha. Rolnicy hodują głównie trzodę chlewną i bydło, gdzie trzoda chlewna ogółem wynosi 7 933 szt., w tym maciory 723 szt., bydło ogółem wynosi 943 szt., w tym krowy 485 szt.
Jeżeli chodzi o zasoby gruntów, to w gminie kształtują się one następująco: grunty osób fizycznych użytkowane rolniczo – 4 499 ha, w tym: gospodarstwa rolne – 4 050 ha; inne – 449 ha; wspólnoty gruntowe – 434 ha; grunty kościołów i związków wyznaniowych – 14 ha; grunty gminne – 38 ha; grunty Skarbu Państwa – 1 141 ha – w tym: Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa – 116 ha; lasy państwowe – 5 ha; inne – 1 020 ha.
Struktura użytkowania ziemi przedstawia się następująco: użytki rolne – 4 374 ha, w tym grunty orne – 3 212 ha, łąki – 645 ha, pastwiska – 399 ha, sady – 118 ha.
Gmina Sieciechów posiada również tereny leśne, które ogółem wynoszą 412 ha, z czego: – lasy i grunty leśne ogółem stanowią 412 ha. Pozostałe grunty pod zabudowaniami, drogami, nieużytki – 1 335 ha.
stan na dzień: 21.08.2017 r.